معرفی شهرستان فیروزه

شهرستان   ( فیروزه ) در یک نگاه

تاریخ شهرستان  فیروزه را نمی توان جدای از تاریخ کهن شهر ایران زمین یعنی  نیشابور، که چندین دوره پایتخت ایران بوده است بررسی نمود . تحولاتی تاریخی که در  ابر شهر  ایران زمین بوجود آمده بر این شهرستان تازه تأسیس که در سالهای نه چندان دور، جزئی از خاک نیشابور بود  نیز بطور مستقیم تأثیر گذار بوده است .

در منابع مختلف بر استخراج فیروزه از تنها معدن قدیمی و تاریخی ایران، معدن فیروزه نیشابور بسیار اشاره شده است که امروزه دیگر این معدن متعلق به شهرستان فیروزه است . قدمت این معدن به چهار هزار سال پیش میرسد که در بعضی از کتب تاریخی قدمت آن را بیشتر و گاها کمتر نیز معرفی نموده اند اما آنچه که مهم است قدمت دیرینه این معدن است که نشان از قدمت سکونت مردم در این منطقه را دارد.

 تپه تاریخی و باستانی یوسف آباد در شمال شهر فیروزه ، قلعه قدیمی دوزنده جان ( توزندجان ) نیز حاکی از قدمت شهرستان می باشد . عبور جاده تاریخی ابریشم و وجود کاروانسرای های قدیمی در منطقه  ( کاروانسرای شوریاب  و همت آباد شهر کهنه )نقش مهمی در مبادلات اقتصادی و فرهنگی آن با سایر مناطق جهان داشته است  . وجود قلعه های قدیمی با برج و بارو نیز قدمت سکونت در بسیاری از روستاهای شهرستان را نشان می دهد

 شهرستان فیروزه  از شمال و شرق به بخش مركزي نيشابور، از شمال غربي به بخش سرولايت نيشابور، از جنوب به بخش ميان جلگه نيشابور و از غرب به شهرستان سبزوار محدود مي گردد.

اين شهرستان بين طول جغرافيايي 58 درجه و  9 دقيقه تا 58 درجه و 53 دقيقه شرقي از نصف النهار مبدا و بين 36 درجه و 3 دقيقه تا 36 درجه و 34 دقيقه عرض شمالي از خط استوا قرار دارد.

شهر فيروزه   مر کز شهرستان فیروزه در 15 كيلومتري غرب نيشابور، 150 كيلومتري غرب مشهد مركز استان خراسان رضوي، 90 كيلومتري شرق سبزوار و 115 كيلومتري جنوب قوچان و در ارتفاع 1200 متري از سطح دريا و در طول جغرافيايي 58 درجه و 32 دقيقه شرقي و عرض جغرافيايي 36 درجه و 21 دقيقه شمالي قرار گرفته است.

  مساحت تقریبی آن 1600 کیلومتر مربع می باشد که شامل دو بخش بنامهای تحت جلگه و طاغنکوه و چهار دهستان بنامهای  فیروزه ، تحت جلگه ، طاغنکوه شمالی و طاغنکوه جنوبی می باشد  .جمعیت این شهرستان بر اساس آخرین سر شماری سال 1375شمسی  44758  نفر برآورد شده است در حال حاضر با توجه به نرخ رشد و بر اساس اعلام آخرین آمار اداره   ثبت احوال شهرستان فیروزه جمعیت شهرستان 47969 نفر می باشد که از این تعداد 23477 نفر مرد و 24492 نفر زن می باشد . بر اساس این آمار جمعیت شهری شهرستان 7000 نفر بوده که   بیش از 85 درصد جمعیت آن در روستاها  زندگی می کنند و تنها 15 درصد جمعیت آن را شهر نشینان تشکیل می دهند . به همین دلیل شغل اکثر ساکنان شهر ستان کشاورزی و دامداری بوده و از این حیث رتبه اول کشور را دارا می باشد . مردم این شهر ستان  نیز مقام اول  شرکت در جبهه های جنگ عراق علیه ایران  را  در سالها ی 59 تا 67 دارند بطوری که از هر دو نفر جمعیت این شهرستان یک نفر آن به جبهه رفته است . شهرستان فیروزه 303 فرزند رشید خود را تقدیم به انقلاب اسلامی  و  ایران عزیز نموده است .

 ساکنین شهرستان از نظر تاریخی از اقوام آریایی می باشند که از زمانهای قبل از اسلام در این نواحی ساکن شده و بعدها با اقوام مهاجر و مهاجم در آمیخته اند . گویش اهالی شهرستان به زبان فارسی و لهجه نیشابوری است. البته اقوام کرد ( عشایر ) و اقوام بلوچ و ترک نیز در بعضی از روستاهای این شهرستان زندگی می کنند که در بین این اقوام ، قوم ترک از جمعیت بلاتر ی بر خوردار است بطوریکه تقریبا 3/1 جمعیت بخش طاغنکوه را این قوم تشکیل می دهند .